معرفی پیش تنیدگی(Pre-stressing):
پیشتنیدگی( پیش تنیده ) که ترجمه کلمهPre-Stressingمیباشد، بدین معناست که عضو بتنی نظیرSlabیا تیر راباندازه نیروی لازم تحت فشار قرار دهیم (پیش تنیده کنیم ) تا موقع اعمال نیروی قائم، عضو بتنی دچار خیزش و ترکخوردگی نگشته و از تحمل و باربری بیشتری برخوردار باشد.
این فشار از طریق اعمال تنش ( پیش تنیده )(Tension)توسط کشیدن و مهار کردن کابلهای فولادی پرکربن سردکشیدهشده (استرند یا کابل پیش تنیده ) به عضو بتنی وارد میآید، که بسته به تقدم بتنریزی قبل یا بعد از کشش، دو روش پسکشیده(Post – Tension)و پیشکشیده(Pre-Tension) ( شاخه های پیش تنیده )حاصل میشود.
در سازه های بتن مسلح معمولی ( غیر پیش تنیده )، اعضای بتنی از قبیل تیر و ستون و دال سقف( غیر پیش تنیده )، شامل بتن و آرماتور هستند که در این اعضا، بخشی از بتن، تحت نیروهای فشاری و بخش دیگر آن به همراه آرماتور، تحت نیروهای کششی قرار می گیرند. در ناحیة فشاری، بتن به خوبی نیروها را تحمل می کند، اما در ناحیة کششی، ترک می خورد و عملاً کارایی خود را از دست می دهد و آرماتور به تنهایی نیروهای کششی را تحمل می نماید. در این حالت، بتن تنها نگهدارندة آرماتور است و بدون باربری، به وزن سازه می افزاید.
اما در سازه های پیش تنیده ، اعضای بتنی شامل بتن، آرماتور و کابل های پیش تنیدگی می باشند. در این اعضا( اعضای پیش تنیده )، آرماتور ها برای جلوگیری از ایجاد ترک های بزرگ در بتن (که عملاً موجب شکست می شوند) وتأمین الزامات حداقل مقرراتی که مبحث مقررات ملی ساختمان برای سازه های بتنی مقرر داشته است، استفاده می شوند و معمولاً به عنوان قطعات باربر مورد استفاده قرار نمی گیرند.
بتن ( پیش تنیده ) در این اعضا همچنان نقش باربری فشاری را عهده داراست با این تفاوت که به طور کامل (در کل ناحیه) تحت فشار قرار می گیرد و عملاً تمام مصالح بتن ( پیش تنیده ) بدون ایجاد ترک، نیروهای فشاری را تحمل می کند.
دلیل این امر، استفاده از کابل های پیش تنیدگی می باشد.کابل های پیش تنیدگی با ایجاد نیروی فشاریِ اولیه (در زمان ساخت و قبل از بهره برداری از سازه) در ناحیة کششیِ بتن، موجب می شوند، بعد از آنکه بارهای مرده (از قبیل کف سازی) و زنده (از قبیل بار وسایل و کاربران) ، در زمان بهره برداری از سازه بر سازه ( سازه پیش تنیده ) اعمال شدند، این ناحیه تحتکشش قرار نگیرد و موجب ترک بتن و از دست رفتن کارایی بتن نشود. به این ترتیب، از حداکثر ظرفیت باربری بتن استفاده می شود و ابعاد و اندازة اعضا پیش تنیده کاسته خواهد شد.
مطالب مرتبط:
3- مقایسه کامل سقف های پیش تنیده و کوبیاکس
4- معرفی پس کشیدگی (Post tensioning) و پیش کشیدگی (Pre tensioning)